2007/05/21

IPUINEN KONTSUMO ARDURATSUA

Ipuinak oso baliabide onak dira jolastu eta ikasteko; baina gauza guztiak bezala, erabiltzen jakin behar. Edozein ipuin ez da egokia segun eta zeintzuk diren gure helburu eta baloreak. Ezkutuko eduki asko dute ipuinek, eta erabili aurretik ez baditugu aztertu eta aukeratzen, nahi ez ditugun balore eta ezaugarriak trasmititzera irits gaitezke. Holakorik nahi al dugu?

Ipuinek funtzio onuragarri asko dituzte, baina horrek ez du itsu-itsuan kontsumitu behar ditugunik esan nahi. Ipuinen kontsumo arduratsurako beraz, gomendioak eta adibide praktikoak dituen liburu bat gomendatzen dizuet: "Ipuinak ez sexistak izateko gida". Sexismoan zentratzen bada ere, ipuinen ezaugarri orokorrez hitz egiten digu, eta gaur eguneko baloreekin bat datozen ipuinak eta haiekin egiteko ekintzak proposatzen dizkigu.

Liburu horretatik hartu ditugu ipuinen funtzioak , ipuinen garrantzia zein tamainakoa den ikus dezazuen:

Ipuinen funtzioa
Momentu atseginak emateko tresnak izaten dira (umeak oheratuta loarazteko, lasai daudenean kontatzeko...).
Irudimena eta sormena bultzatzen dute.
Umeak ipuinaren protagonistak bihur daitezke eta gauza harrigarriak egin.
Umeak duen errealitatera hurbiltzeko tresna.
Gertaera desberdinen aurrean pertsonek duten portaera eta betetzen dituzten rolak azaltzen dituzte.
Ikasleen interesa eta irudimena erakartzen dute.
Ikasbide bat zabaltzen da, ona eta txarraren arteko desberdintasuna argi utziz eta bide egokia zein den markatuz.
Eguneroko hizkuntza erabilgarria testuinguru batean kokatu eta beste egoera batzuetara aldatzeko aukerak ematen dituzte.
Komunikazio trebetasunen garapena eta hizkuntza naturaltasunez erabiltzea sustatzen dute.
Hizkuntzaren ikaskuntza pertsonalizatzen dute.
Testuinguru egokia eskaintzen dute, hasierako irakurmena eta idazmena modu eragingarrian lantzeko.
Ipuina kontatzen zaien bitartean umeei denbora eskaintzen zaie, maitatuak direla erakusten zaie.

Irakurketak haurren bilakaeran duen funtzioa

PSIKOLOGIKOA
  • Sormena, irudimena eta fantasia estimulatzen ditu.
  • Nahi psikologikoak betetzen ditu.
  • Barne mundua, bere intimitatea aberasten du.
  • Sentikortasuna suspertzen du.
  • Kritika ahalmena lantzen du.
  • Bere gatazka pertsonalak konpontzen laguntzen du.
  • Beldurrak, kezkak... gainditzea ahalbidetzen du.
  • Bere autoestima lantzen du.
  • Ohiturak sortzen ditu.
  • Hazten eta heltzen laguntzen du.

SOZIALA

  • Giza harremanak ulertzen laguntzen dio.
  • Rolak eta portaera ereduak irakasten ditu.

MORALA

  • Besteekiko tolerantzia, ulermena eta errespetua errazten ditu.

ESTETIKOA

  • Ahalmen estetikoa eta artistikoa estimulatzen ditu.

INTELEKTUALA

  • Mundua, errealitatea ezagutzen laguntzen dio.
  • Informazioak, ikasketak jasotzeko baliabide egokia.
  • Jakin-mina suspertzen du.
  • Hausnarketa eragiten du.
  • Bere "zergatiei" erantzuten die.
  • Jarduera mentala egituratu eta aberasten du.
  • Arreta, kontzentrazioa, oroimena... estimulatzen ditu.

AFEKTIBOA

  • Bere guraso eta hezitzaileekiko harreman afektiboak eta komunikazioa suspertzen eta hobetzen ditu.
  • Heziketa emozionala eratzen laguntzen du.

HIZKUNTZA

  • Bere komunikatzeko gogoa betetzen du.
  • Hiztegia aberasten du eta hizkuntza ulermena eta adierazpena garatzen ditu.

PERTZEPZIOARENA

  • Zentzumen-pertzepzioak, orokorki, estimulatzen ditu.

No hay comentarios: